top of page

Acceptance and Commitment Therapy, ACT

UITGANGSPUNT

 

Acceptance and Commitment Therapy of Aandacht- en Acceptatie Therapie, ACT is binnen onze praktijk een laagdrempelige hooggekwalificeerde vorm van psychologische hulpverlening. De therapie is nog niet volledig wetenschappelijk onderbouwd, maar maakt waar nodig wel gebruik van wetenschappelijke inzichten. Het doel is doorgaans echter van dezelfde strekking als bij psychotherapie: het verminderen of geheel wegnemen van geestelijke gezondheidsklachten van de cliënt.

 

ACT is een vorm van Cognitieve Gedragstherapie, CGT die nuttig is bij uiteenlopende klachten, zoals stress, depressie, angst, eetproblemen, chronische vermoeidheid, burn-out en (lichamelijke pijn. Aan de hand van praktische oefeningen leer je  niet langer te vechten tegen vervelende emoties of pijnklachten, maar ze te accepteren. Hierdoor ontstaat ruimte voor dingen die je waardevol vindt in je leven, en om je daaraan te committeren. Duur: gemiddeld ongeveer 12 tot 15 sessies.

 

 

Definities

 

Als je leven in balans is, heb je een waardevol en zinvol leven waarin jij je tijd en energie zo verdeelt als jij dat nu wilt. Dit is het uitgangspunt van Aandacht en Acceptatie 

Therapie, ACT. We zullen die visie daarom eerst wat verder uitpluizen. Een waardevol en zinvol leven leef je in meerdere gebieden in relaties, je gezondheid, je werk en je vrije tijd. Balans in je leven gaat dan ook over al deze gebieden samen. Soms ben je op één gebied uit balans, soms op meerdere gebieden. Balans in  je leven gaat bijvoorbeeld over: 

  • Doen wat jij waardevol en zinvol vindt;
  • Een balans tussen inspanning (actief zijn) en ontspanning (niets doen);
  • Een balans in de energie die je besteedt aan je werk en je vrije tijd;
  • Een balans in zorg voor anderen en zorg voor jezelf;
  • Een balans in je aanpassen en grenzen stellen.

De balans die jij wilt, hangt ook af van de tijd waarin je leeft. De balans die je nu zilt is anders dan toen je op de middelbare school zat. Als je werk en kinderen hebt, zul je je energie verdelen tussen werk, thuis en vrije tijd. Als je (nog) geen kinderen hebt, heb je misschien meer tijd om lang te reizen en uit te gaan. Hoe jouw gewenste balans eruitziet, hangt dus af van jouw leefsituatie en de fase in je leven. Toch is een balans persoonlijk en voor iedereen anders. Hoe je balans re daadwerkelijk uitziet, bepaal je zelf, jij kiest jouw balans! Je vindt je balans door wat je doet te veranderen en je steeds aan te passen de situatie waarin je verkeert.

 

 

Hoe breng je balans in je leven?

 

De eerste stap om balans in je leven te brengen is onderzoeken waarin je uit balans geraakt bent. Concreet begin je met stil te staan en nieuwsgierig:te kijken.

  • Stilstaan: je neemt een rustig moment en vraagt jezelf af: hoe leef ik nu? Leef ik zoals ik wil leven? Ben ik nu tevreden? Ben ik in of uit balans?
  • Nieuwsgierig kijken: meestal begin je met stilstaan op het moment dat je diep van binnen een onrustig gevoel hebt, een gevoel van: is dit het nu? Of een gevoel van onvrede of gemis. Dat herken je vast wel. Er is 'iets' dat je anders wilt. Nieuwsgierig kijken naar jezelf en naar waar je ontevreden of onrustig over bent, helpt je om te verhelderen wat je graag anders wilt. Door nieuwsgierig te kijken, kun je vaak de redenen achterhalen waardoor je uit balans geraakt bent. Als je dit weet, kun je de signalen van het uit balans raken daarna beter zien. Daarmee kun je keer op keer herkennen wanneer je uit balans dreigt te raken.

 

Focussen

 

Om meer balans in je leven van dit moment te brengen, ga jij je leren te focussen op hoe jij wilt leven. Dit doe je door te kijken naar wat waardevol en zinvol is voor jouw. En door te onderzoeken welke balans in tijd en energie voor jou op dit moment passend is. Wat zinvol en waardevol is voor jou, ontdek je door jouw waarden te leren kennen. Waarden zijn kwaliteiten die belangrijk voor je zijn. Er zijn er heel veel, maar een paar bekende voorbeelden zijn vrijheid, eerlijkheid en respect. Door jouw waarden als focus te kiezen, kun je bewuste en gerichte keuzes maken. Door bewuste en gerichte keuzes steek je tijd en energie in wat jij écht belangrijk vindt. Zo breng je balans in je leven. 

 

Uiteraard zijn er wel altijd gedachten, gevoelens en emoties die je kunnen afleiden van jouw waarden. Je leert daarom vaardigheden om daarmee om te gaan. Stapje voor stapje leer je zo meer te doen wat bij de balans past die jij nu in je leven wilt.

 

 

Hoe gaan we dit doen?

 

Er is een beproefde methode die is opgebouwd uit zeven stappen, zodat je écht stap voor stap leert.Hieronder een overzicht:

 

1- Zien waarin je uit balans bent (onderzoeken).

Je onderzoekt waarin jij uit balans geraakt bent. Je maakt helder wat je nu te veel of te weinig doet. Hiermee krijg je heel concreet inzicht in wat je wilt veranderen. Dit inzicht heb je nodig om straks dingen echt anders te kunnen doen.

 

2- Herkennen waardoor je uit balans raakt (ontwarren)

Je leert hoe wij mensen uit balans raken en je gaat zien hoe dit proces bij jouw gegaan is. Deze informatie helpt je duidelijk te herkennen waardoor je uit balans geraakt bent, Dit helpt om jezelf beter te begrijpen.

 

3- Focussen op jouw waarden (ontluiken)  

Je leert jouw focus, jouw richting te kiezen. Je stelt je open om te kijken naar wat werkelijk en zinvol voor je is. Je leert hoe je vanuit die focus bewuster kunt kiezen voor wat je doet en daarmee invloed hebt op de balans die jij wilt.

 

4- Doen wat werkt voor jou (ontdekken)

Je leert om acties te plannen vanuit je waarden en om écht te doen wat bij jouw past en bij hoe jij nu wilt leven.

 

5- Je aandacht erbij houden (opmerken)

Je leert je aandacht te richten op wat jij belangrijk vindt. Je leert je aandacht te houden bij wat jij denkt en voelt en wat je wilt doen.

 

6- Je losmaken uit gedachten (ontkoppelen)

Je leert te stoppen met piekeren, minder last te hebben van alles wat je 'moet' en minder last te hebben van negatieve zelfbeelden.

 

7- Toelaten wat je voelt ( openstellen)

Je leert je gevoelens en emoties te herkennen en toe te laten. Het toelaten van wat je voelt, zorgt ervoor dat je écht kunt doen wat je wilt.

 

Na elke stap geven we je extra tips en informatie hoe je liefdevol voor jezelf kunt zorgen de komende tijd. Zo helpen we je hoe je mild voor jezlef kunt blijven als er tegenslagen zijn. Tevens sluiten we af met een aantal adviezen waarmee je leert blijven doen wat werkt.

 

 

Doen wat werkt voor jou

 

ACT is een methode waarmee je leert te doen wat werkt voor jou. ACT gaat ervan uit dat je alleen een vitaal en zinvol leven kan leiden als je doet wat jij wilt. Welke keuzes je hierin maakt is heel persoonlijk, en het vraagt moed en lef om die te maken. Een leven in balans krijg je meestal niet als je keihard leeft 'zoals het hoort' of door het perfecte plaatje na te streven. En een leven in balans krijg je ook niet door te negeren dat er nare, verdrietige of ronduit pijnlijke dingen in je leven gebeuren. Of door te denken: 'Als ik maar hard genoeg mijn best doe word ik wast wel gelukkig.' Want ook al lijkt het zo: het leven is niet maakbaar. Maar jij kunt jouw leven wel leven zoals jij dat wilt. Dat doe je lekker door keer op keer stil te staan bij wat jij belangrijk vindt en vandaaruit keuzes te maken. We leggen het accent op hoe jij wilt leven en wat jij wilt doen.

 

 

Jouw ervaring telt

 

Een ander kenmerk van ACT is dat het een methodiek is die ervan uitgaat dat er geen waarheid is over wat geluk is. Daarom wordt er ook geen richting geboden in het maken van keuzes, maar wordt jij uitgenodigd om op basis van je eigen ervaring te beslissen wat wel of niet bij jouw past om te doen. Om die reden vragen we je ook steeds naar wat jouw eigen ervaringen zijn. Alleen jij kunt beoordelen wat het effect is van waar je energie in steekt. Alleen jij kunt bij jezelf ontdekken of wat je doet je energie geeft of juist opbrandt. Jouw ervaring is dus het allerbelangrijkste om de komende tijd op te gaan vertrouwen.

 

 

Stoppen wat niet werkt

 

Een ander belangrijk onderdeel van ACT is: ontdekken welke gewoonten je hebt die niet helpend zijn voor hoe je wilt leven. Bijvoorbeeld je gewoonte om ontevredenheid te verminderen door nog meer actieve en ontspanningsmomenten in je toch al te volle agenda te plannen. Of de gewoonte om je terug te trekken, je aan te passen aan anderen en je eigen behoeften niet te uiten, om je zo minder onzeker te voelen in je relaties. Of de gewoonte om de ene opleiding na de andere te doen om zo je angst te falen op het werk onder controle te houden. Of de gewoonte om altijd hypergezond te eten en elke dag te sporten om je daarmee minder ongerust te voelen over je gezondheid en je uiterlijk. ACT leert je deze gewoonten te herkennen en te onderzoeken of ze jou op de lange termijn helpen om te leven zoals je wilt. De uitnodiging is steeds om, zodra je ze opmerkt, te stoppen met gewoonten die je in de weg zitten om zo te leven als jij wilt (niet gemakkelijk, maar wel effectief).

 

 

Dealen met de hobbels op de weg

 

ACT leert je ook omgaan met de onvermijdelijke hobbels in je leven. Het leert je om in stressvolle situaties stil te staan bij wat je denkt en voelt, en toch te focussen op jij met die situaties wilt omgaan. Daarmee leer je om weer op te staan nadat je 'gevallen' bent. Daarmee leer je weer balans te vinden. Je leert om om te gaan met de gedachten en gevoelens die onvermijdelijk zijn en om tegelijkertijd te kiezen voor activiteiten die bij jouw passen en waar je energie van krijgt.

 

 

*Heeft u vragen over 'Aandacht- en Acceptatie Therapie, ACT' en/of deze hulpverlening geschikt is voor uw hulpvraag? Neem vrijblijvend contact op met onze praktijk.

bottom of page