INLEIDING

 

Gehechtheid, emotionele veerkracht en nieuwsgierigheid bevorderen met de cirkel van veiligheid

 

Iedere ouder wilt het beste voor haar of zijn kind, maar veel ouders voelen een druk om perfect te zijn en geen fouten te maken. Ze vergeten daardoor bijna wat hun kind werkelijk nodig heeft om zich emotioneel veilig te voelen, terwijl een veilige gehechtheid de beste basis is die we onze kinderen kunnen bieden. Wij helpen je om op een nieuwe manier naar die band met je kind te kijken. De begeleidingstherapie richt zich op een veilige gehechtheid tussen ouder en kind. Aan de hand van aansprekende voorbeelden, heldere uitleg en praktische tips leer je:

• wat een goede balans is tussen bescherming van je kind en het bevorderen van zijn of haar zelfstandigheid.
• welke emotionele behoeftes je kind probeert te uiten wanneer het zich lastig gedraagt.
• hoe jouw eigen opvoeding je opvoedstijl beïnvloedt en wat je daaraan kunt doen.

 

Als ouders willen we allemaal het beste doen voor onze kinderen. We verdiepen ons in de nieuwste opvoeding theorieën en -methoden, zoeken de beste artsen en de beste school, bekijken welke opvoeding het beste is voor een gezonde groei, en nemen ons voor niet dezelfde fouten te maken die we andere ouders zien maken of die onze eigen ouders maakten. Er is echter één grote fout die je als goedbedoelde ouder kunt maken, en dat is proberen een perfecte ouder te zijn, of in ieder geval een ouder die er vooral op gericht is geen fouten te maken.

 

De onderliggende boodschap is dat we alles wat we nodig hebben om goede ouders te zijn al in ons hebben. We zijn als mens toegerust met positieve intenties voor onze zonen en dochters en een ingebakken drang een blijvende, hechte band met hen te vormen. Daarvan kunnen we gebruik maken om onze kinderen te leren wat het betekent om mens te zijn, vol verwarrende behoeften en lastige emoties, kwetsbaar en onvolmaakt, in het duister testend en steeds weer bijlerend omdat we nu eenmaal lang niet perfect zijn. door een veilige gehechtheid voelen onze kinderen zich geborgen en gesteund bij moeilijke innerlijke ervaringen die we allemaal doormaken. Vanuit het vertrouwen dat er iemand anders is die hen helpt de onvermijdelijke moeilijkheden van het leven te doorstaan, ontwikkelen ze het vertrouwen in zichzelf dat ze nodig hebben om eropuit te gaan en te ontdekken wie ze zijn - en wie ze kunnen worden - in de grote, wijde wereld.

 

Een veilige gehechtheid is het beste fundament wat we onze kinderen kunnen bieden. Dat dit is net zo essentieel is als voeding, gezondheidszorg en onderwijs. Of misschien nog wel belangrijker dan al die onontbeerlijke dingen, want kinderen die van jongs af aan een veile gehechtheid hebben gekend, weten wat ze nodig hebben om niet alleen te overleven maar voorspoedig op te groeien, durven daarom te vragen en vertrouwen erop dat ze de gevraagde hulp krijgen. Onderzoek heeft uitgewezen dat kinderen die een veilige gehechtheid hebben met minstens een volwassene het beter doen op school, hechtere vriendschappen hebben, lichamelijk gezonder zijn en later in hun leven meer intieme, bevredigende en langdurige relaties  hebben  Het ontbreken van een veilige gehechtheid in de kindertijd ten grondslag ligt aan veel problemen. Mensen die als kind niet vaak genoeg iemand hadden die er voor hun was, hadden er als volwassene moeite mee bevredigende, hechte relaties op te bouwen. Ze worstelden met onzekerheid en onder presteerden op hun werk of raakteen overwerkt. Ze leden aan stress gerelateerde gezondheidsproblemen of voelden zich voortdurend ontevreden over hun leven en hun relaties. Het is moeilijk om je verlangen naar succes in goede banen te leiden, te weten wat je wilt en je mogelijkheden rustig te onderzoeken als niemand je als kind heeft geholpen je behoeften te begrijpen en er goed mee om te gaan 

 

En wanneer we zelf kinderen kregen? Je raadt het al: dan wilden ze dolgraag hun best doen als ouders en voelden ze een diepe, instinctieve drang om een band te vormen met hun kind. Ze wisten alleen niet hoe je dat doet. Of ze dachten dat ze dat wel wisten (ze hadden tenslotte alle boeken gelezen) maar toch ontstond er in hun relatie met hun geliefde zoon of dochter hetzelfde soort problemen als in hun eigen kindertijd.

 

 

Routekaart naar veilige gehechtheid

 

We proberen gezinnen te laten profiteren van de voordelen van gehechtheid door het vereenvoudigen en toegankelijk maken van baanbrekende theorieën. Die theorie - dat een veilige, op vertrouwen gebaseerde emotionele band tussen ouder en kind de sleutel vormt tot een gezonde omwikkeling. Onderzoek heeft aangetoond dat deze Cirkel van veiligheid-methode zelfs ouders die met grote moeilijkheden kampen - zoals armoede, gebrek aan opleiding, en mishandeling of misbruik in hun eigen kindertijd - helpt een veilige gehechtheid met hun kinderen te vormen. Veel van deze volwassenen hadden nooit een voorbeeld gehad van een gezonde manier van opvoeden. De Cirkel van veiligheid als routekaart naar gehechtheid lijkt iedereen - uit welke cultuur dan ook - op een diep, instinctief niveau aan te spreken als het gaat om hoe we met elkaar omgaan en wie we zijn als mens. 

 

Dat het ouders lukte de moeilijkste obstakels te overwinnen om een hechte band met hun kinderen te vormen, bevestigde keer op keer onze overtuiging dat we alles in ons hebben wat ervoor nodig is om een goede ouder te zijn. We hebben soms alleen een kaart nodig die ons de weg terug daarnaartoe wijst. Misschien omdat er door onze eigen opvoeding gaten in onze emotionele vaardigheden zitten. Of omdat onze verzorgers - vaak buiten hun eigen schuld om  - niet beschikbaar waren om ons te helpen bij onze basisbehoeften, waardoor het ons aan vertrouwen ontbreekt. Of omdat we door omstandigheden in ons eigen volwassen leven nog niet de band met onze kinderen hebben kunnen opbouwen waarnaar we zo verlangen. Deze begeleiding is een poging om je terug te brengen naar de Cirkel van veiligheid of je te helpen erbinnen te blijven.

 

Onderzoek heeft aangetoond dat ongeveer 60 procent van alle ouders een veilige gehechtheid met hun kinderen vormt. Veilige gehechtheid valt niet strak af te bakenen, waardoor een band soms wordt gekwalificeerd als 'overwegend veilig' of 'enigszins' veilig. Bovendien is veilige gehechtheid aan te leren. En dat is belangrijk om te weten dat ook veilige gehechtheid er niet altijd fraai uitziet. Zelfs als het goed loopt en kinderen veilig gehecht zijn, maken ouders fouten en reageren ze slechts meestal - en niet altijd - invoelend op de behoeften van hun kind.

 

 

'Goed genoeg zijn als ouder' is onze opdracht 

 

Het vertrouwen ontwikkelen dat ze erop kan rekenen dat een verzorger probeert er voor haar te zijn, is essentieel voor een kind om de rest van haar leven goede relaties te hebben. Zoals de wereld steeds meer beseft, zijn relaties in feite de plek waar we leven. Ze vormen de ruggengraat van onze gezinnen, onze gemeenschappen en onze carrières. Als je ooit een veeleisende, perfectionistische baas hebt gehad of van je partner of echtgenoot verwachtte dat deze altijd aan al je behoeften zou voldoen, weet je dat 'perfect' niet werkt in relaties. Wat werkt is een flexibele manier van inspelen op en beschikbaar zijn voor wat de ander nodig heeft. Wat werkt, is je tekortkomingen en fouten toegeven en doen wat je kunt om ze recht te zetten, en er zeker ook van te leren.

 

Via onze nauwste relaties leren we niet alleen dat we onze diepste behoeften kunnen toevertrouwen aan een ander, maar ook dat zelfs de meest empathische persoon tekortschiet en de Cirkel verbreekt - zelfs vaak - maar dat die dagelijkse breuken te repareren zijn. Als we streven naar foutloos, 'perfect' ouderschap, geven we de boodschap aan onze kinderen af dat onze prestatie als ouder belangrijker is dan voldoen aan hun behoeften. Verder geven we hun onrealistische verwachtingen mee voor de rest van hun leven. Niemand is perfect, dus een relatie waarin perfectie wordt verwacht, is gedoemd te mislukken. Een relatie waarin twee personen gebruik maken van hun inzicht in menselijke behoeften en beseffen dat worstelingen onvermijdelijk zijn bij het ontdekken van onderlinge overeenkomsten en verschillen, biedt ongekende mogelijkheden om te groeien en voldoening aan de relatie te ontlenen. En is dat niet het soort vriendschappen, werkrelaties, partnerrelaties en huwelijken dat we onze kinderen later toewensen?

 

 

Hoe te gebruiken?

 

De Cirkel van veiligheid laat ons zien dat het opgroeiende, jonge kind twee groepen behoeften heeft:

• behoeften met betrekking tot troost en geborgenheid
• behoeften met betrekking tot de drang op onderzoek uit te gaan 

Kinderen switchen in de loop van de dag talloze keren tussen deze behoeften, maar we begrijpen niet altijd waar ze op uit zijn. Wat we zien, is hun gedrag. En las dat gedrag voor ons lastig te hanteren is, reageren we daarop. Er zijn tientallen manieren waarop we blind kunnen zijn moor deze behoeften. De Cirkel van veiligheid is bedoeld om onze ogen te openen voor wat 'openlijk verborgen' is in alles wat onze kinderen doen en wat ze van ons nodig hebben. In onze prestatiegerichte wereld is het veel moeilijker om emotionele ervaringen - van onszelf  en anderen - er gewoon te laten zijn dan om direct klaar te staan met een oplossing voor elk probleem dat een ongemakkelijk gevoel geeft. Maar voor het creëren van een veilige gehechtheid voor onze kinderen is juist datgene wat wij Samen-Zijn met het kind noemen essentieel. Dit houdt niet alleen in dat je lichamelijk aanwezig ben ter goedkeurend bij zit, of een kwaliteitsmomentje met je kind doorbrengt terwijl het een monster verslaat in een computerspelletje of een knappe voetbaltruc laat zien. Het houdt in dat je een gezamenlijke emotionele ervaring creëert waardoor je kind leert dat alle mensen bepaalde gevoelens met elkaar gemeen hebben (en tegelijk ook dat iedereen gevoelens op zijn of haar eigen manier beleeft). Het accent leggen op Samen-Zijn met je kind helpt je behoeften te zien die vaak openlijk zichtbaar, maar voor jou verborgen zijn. Jouw Samen-Zijn met je kind helpt haar empathie te ontwikkelen en tegelijk ook het vertrouwen dat ze zich emotioneel staande kan houden door, samen met jou, te leren hoe je emoties reguleert en met moeilijke emoties kunt omgaan.

 

Toen we zeiden dat je alles wat je nodig hebt om een goede ouder te zijn al in je hebt, bedoelden we natuurlijk niet dat je eigen intuïtie immuun is voor negatieve invloeden of in een vacuüm werkt. Hou jouw ouders of andere verzorgers jouw hebben opgevoed , werkt net zo goed door in jouw gehecht stijl als de manier waarop jij je kinderen opvoedt doorwerkt in die van hen. Dat geldt voor ons allemaal: er is niemand die zich niet enigszins onveilig voelt ten aanzien van bepaalde emotionele, met gehechtheid samenhangende behoeften. Je bent je niet altijd bewust van die invloeden, omdat ze al in je geheugen zijn opgeslagen voordat je kon praten, maar vreemd genoeg voelt je kind ze toch aan en probeert het je vaak te beschermen tegen wat jou een onprettig gevoel bezorgt door te doen alsof het bepaalde behoeften niet heeft. Dit zijn delen van de Cirkel waar jij mee zult worstelen, en dergelijke worstelingen worden vaak doorgegeven aan de volgende generatie. Door ze aan de oppervlakte te brengen, kun je voorkomen dat je kinderen en kleinkinderen later met dezelfde aspecten van het ouderschap worstelen. Wanneer je weet wat jouw gevoelige snaren zijn, kun je actief kiezen voor veiligheid voor je kind. 

 

Veel mensen de de Cirkel van veiligheid leren kennen, merken dat dit nieuwe inzicht in de belangrijke band tussen ouders en kinderen precies is wat ze nodig hebben om te kunnen kiezen voor veiligheid. Ze halen zich gewoon de Cirkel voor de geest wanneer ze gestrest raken of zich even geen raad weten. Maar voor sommigen van ons is dit iets lastiger. We hebben zelf ook een achtergrond waarin veiligheid niet altijd voorhanden was. Voor ons is het extra belangrijk om nieuwsgierig te zijn naar wat ons in de weg staat, maar eerlijk gezegd is weten wat je in de weg staat voor iedereen enorm verhelderend  We helpen bij het ontwikkelen van deze nieuwsgierigheid en van de bereidheid de verborgen alarmbellen die gaan rinkelen door onze eigen opvoeding te onderzoeken. Daar vind je vragenlijsten voor zelfonderzoek en uitgebreidere beschrijvingen van hoe gehechtheid in al haar variaties eruitziet. Je ziet daar wat we allemaal met bepaalde dingen worstelen, dat we allemaal fouten maken en ook hoe we onze fouten kunnen herstellen en onze kinderen kunnen helpen voorspoedig op te groeien. Welkom bij de club.

 

 

 

* Heeft u vragen over 'Een kind dat zich veilig voelt'? Neem vrijblijvend contact op met onze praktijk.