INLEIDING

 

Motivatie

 

Wat wil je bereiken met deze begeleidingstherapie? Waar hoop je op? Hoe ziet je leven eruit als al je wensen zijn uitgekomen?

 

Het veld van de relatiepsychologie is behoorlijk in beweging geweest. Behandelingen zijn verder ontwikkeld, onderzoek is gedaan. Deze nieuwe informatie is verwerkt in  deze begeleidingstherapie. Het goede nieuws is: actief ingrijpen in je relatie heeft zin. Bij tachtig procent van de stellen die in relatietherapie gaan, verbetert de relatie in vergelijking met mensen die geen behandeling wagen. Er is ook minder goed nieuws: ongeveer de helft van de behandelde stellen valt na enkele jaren terug in de problematisch gedrag. Hoe komt dat? Er zijn twee antwoorden op deze vraag .

1. Er zijn veel verschillende relatietherapieën die elk wat goeds doen, maar om het resultaat van therapie te verbeteren moeten de beste ingrediënten van verschillende therapieën in één behandeling worden samengebracht.
2. Er zijn gemeenschappelijke factoren die het succes van therapie bepalen. Deze factoren zijn al aanwezig in alle verschillende therapieën, maar om hun effect te vergroten moeten zij meer aandacht krijgen. Effectieve ingrediënten en gemeenschappelijke therapiefactoren komen beiden aan bod in deze begeleidingstherapie.

Een hele belangrijke factor is motivatie: jouw wens om te veranderen is de motor van alles wat er vanaf nu gebeurt. Wat wil je bereiken? Wij bieden je concrete antwoorden op veel gestelde vragen en doen suggesties voor gedragsverandering. Het is aan jou om daar iets mee te doen, of niet.

 

 

Relaties

 

Een mens hangt van relaties aan elkaar: Je hebt relaties met minnaars, vrienden en kennissen, collega's, buren, huisdieren en landgenoten.

Er zijn psychologen die die beweren dat al het gedrag van mensen plaatsvindt binnen de context van relaties. In de praktijk beperken wij ons tot de partnerrelatie, de innige relatie tussen twee personen die van elkaar houden en daarom hebben besloten om zo veel mogelijk van hun levens te delen. Er zijn allerlei soorten partnerrelaties en wat ons betreft is alles best, zolang iedereen maar gelukkig is.

 

 

Relatieproblemen

 

Je hebt tegenwoordig talloos veel boeken die de verschillen tussen mannen en vrouwen beschrijven en verklaren. Mannen liegen, vrouwen kopen schoenen: mannen houden van speeltjes, vrouwen roddelen: mannen huilen niet, vrouwen hebben geen jachtinstinct. De verklaring voor deze verschillen moet worden gezocht in de hersenstructuur; die nu eenmaal verschilt tussen mannen en vrouwen, of in de maatschappij , die mannen en vrouwen nu eenmaal verschillend behandelt. Of in beide. De suggestie die van deze stortvloed aan m/v lectuur uitgaat, is dat problemen tussen mannen en vrouwen zijn gebaseerd op de verschillen tussen die twee, of op zijn minst in het wederzijds onbegrip dat het gevolg is van deze verschillen.

 

Maar relatieproblemen komen meestal niet voort uit uit de verschillen tussen man en vrouw, relatieproblemen komen voort uit uit regelmatig escalerende ruzies, uit het onvermogen een antwoord te vinden op veranderende levensomstandigheden, uit rancune, desinteresse, egoïsme, tijdgebrek, verschil van mening, individuele problemen van een van beide partners, liefdeloosheid, het stellen van idiote eisen aan elkaar of het onvermogen de ander te accepteren zoals hij of zij is. Verschillen tussen mannen en vrouwen hebben er vaak niets mee te maken - Nou ja: juist door hun verschillen raken mannen en vrouwen in elkaar geïnteresseerd en komen ze bij elkaar. Als dat niet gebeurde, zouden er ook geen relatieproblemen bestaan.

 

Homoseksuele stellen hebben relatieproblemen. Klaarblijkelijk zijn seksuele verschillen niet de enige verklaring voor een problematische verhouding - en zijn seksuele overeenkomsten onvoldoende garantie voor een probleemloze relatie. Zijn de problemen van homostellen anders dan die van heterostellen? Welnee. Misschien kan je wat inhoudelijke verschillen vinden, maar zoals wij zullen laten zien is de inhoud van relatie vaak niet bijster interessant als je relatieproblemen wilt oplossen. Sommige stellen maken zich vreselijk druk over de manier van opvoeding van hun kinderen en andere stellen niet, terwijl de manier waarop zich bij al deze stellen problemen ontwikkelen identiek is. Zelfs al leggen mensen na verloop van tijd hun meningsverschil over de opvoeding bij, dan nog zullen hun relatieproblemen blijven bestaan. Is dat niet merkwaardig?

Wij denken van niet. Problemen in een relatie hebben na enige tijd vaak niets meer te maken met oorzaken of aanleidingen, maar alles met de manier van doen waartoe partners elkaar dwingen. Als je relatieproblemen wilt oplossen, moet je deze manier van doen doorbreken.

 

 

Hadden we het woord liefde al laten vallen?

 

Als je niet meer van elkaar houdt, ga dan uit elkaar. Omdat er niets is om op te bouwen als er geen wederzijds gevoel meer is. We kunnen het ook gemakkelijk zeggen, omdat het zelden voorkomt dat mensen geen gevoel meer voor elkaar hebben. Het is iets ongelooflijk taais hoor, liefde. Je kunt iemand jarenlang treiteren zonder dat die ander de hoop op betere tijden of de herinnering daaraan verliest, zonder dat liefde omslaat in haar evenbeeld, de haat.

 

Een ander cliché over de liefde wil namelijk dat alleen mensen die van elkaar houden, elkaar kunnen haten. Maar wat ze er nooit bij vertellen is dat liefde vaak helpt om de problemen in stand te houden. Mensen met relatieproblemen vertrouwen lang, heel lang op (het restant van) hun gevoel voor elkaar. Het komt allemaal wel goed, denken ze, als we maar blijven hopen, als we maar geduld hebben, als we maar van elkaar blijven houden. Op deze manier trekken mensen de gordijnen dicht, ze weigeren te zien wat er echt aan de hand is. Inderdaad: het gevoel is er nog. Maar wie zegt je dat dit gevoel je zal beschermen als eenmaal de storm is opgestoken? Als je alleen maar angstvallig waakt over wat je hebt, sta je stil. En voor liefde is stilstaan dodelijk. Als je stilstaat, ontneem je jezelf bewegingsruimte. En die ruimte heb je nodig om relatieproblemen te overwinnen.

 

Nu het woord bewegingsruimte is gevallen moeten wij, ten slotte, wijzen op het gevaar van verandering. Het is bij het oplossen van relatieproblemen zelden zo dat je weer uitkomt waar je was begonnen. Pas dus op. Als je werkelijk iets aan je problemen besluit te doen, zul je genoegen moeten nemen met iets nieuws. De oplossing van de problemen kan het besluit zijn om uit elkaar te gaan, om een losser verband met elkaar aan te gaan, of om andere fundamentele afspraken uit het verleden te schenden. Het gevaar van verandering is dat je relatie ook echt anders wordt.

 

 

Wat is dat, relatieproblemen

 

Het woordenboek geeft een wat karige omschrijving van het begrip relatie: 'betrekking van een persoon tot een andere'. Klaarblijkelijk moet het begrip relatie in eerste instantie breder worden opgevat, want ook tussen zaken, begrippen en oordelen, informatie en inlichting kan een relatie ontstaan. In de term 'relatie' zit dus communicatie ingebakken: de betrekking van een persoon tot een ander is de informatiestroom die tussen deze twee bestaat. Deze informatiestroom kan gaan over de geschiedenis van deze personen, over de lopende afspraken en over de verwachtingen die deze twee personen hebben. Als de communicatie op een van deze gebieden stokt, dan hebben deze personen een relatieprobleem. 

 

Gebrek aan communicatie; het is precies de klacht die we het meeste horen. Mensen kunnen last hebben van negatieve communicatie (kritiek hebben), verstoorde communicatie (onrealistische verwachtingen hebben) of non-communicatie (terugtrekken). verstoorde communicatie wordt een probleem als het leidt tot gebrekkig functioneren van de relatie of van een van beide deelnemers daaraan. Een mens hangt van relaties aan elkaar. Je hebt relaties met minnaars, vrienden en kennissen, collega's, buren, huisdieren en landgenoten. Men beweert dat al het gedrag van mensen plaatsvindt in de context van relaties.

 

In deze begeleidingstherapie spreken we over de partnerrelatie, de innige relatie tussen twee personen die van elkaar houden en daarom hebben besloten om zo veel mogelijk van hun levens te delen. Er zij allerlei soorten partnerrelaties. Maar als we hier spreken over relaties, dan hebben we het over twee mensen die van elkaar houden of hielden, die meestal samenwonen, maar dat hoeft niet, die seks met elkaar hebben, maar dat hoeft niet, en die zich, met zoveel woorden of niet, hebben voorgenomen de rest van hun leven bij elkaar te blijven.   

 

 

Inhoud

 

Zulke mensen delen een geschiedenis: de dingen die ze samen hebben meegemaakt en de dingen die ze hebben meegemaakt, terwijl ze samen waren. Episodes uit de gedeelde geschiedenis - maar net zo goed episodes uit de persoonlijke geschiedenis - kunnen reden zijn voor conflicten.

De interpretatie van wat er is gebeurd, kan verschillen tussen partners, die dan dus een meningsverschil hebben. Ook kan iemand zich onbegrepen voelen als een gebeurtenis voor hem of voor haar belangrijk was, terwijl de partner het belang van de gebeurtenis niet ziet. Het idee dat verschillende interpretaties van een gebeurtenis leiden tot relatieproblemen is uitgangspunt van cognitieve therapie.

 

Partners denken vaak niet hetzelfde over wat er gebeurt. Dat is prima, maar wordt een probleem als mensen daardoor boos worden op elkaar.

Zij willen dan niet langer elkaars verhaal aanhoren, laat staan rekening houden met elkaar. Een relatieprobleem kan bovendien ontstaan als een nare gebeurtenis of episode weliswaar in de tijd voorbijgaat, maar niet wordt opgelost of verwerkt door een van beide partners, of door geen van beide.

 

Mensen met een relatie hebben 'lopende afspraken' in het heden. Sommige uitspraken zijn uitgesproken of zelfs op papier gezet, denk aan trouwboekjes en notariële aktes, maar de meeste afspraken zijn nooit uitgesproken, laat staan zwart op wit vastgelegd. Daar begint een hoop ellende mee. Aan de andere kant kun je niet van mensen verlangen dat ze alles vastleggen: papier is geduldig en de mens is veranderlijk. Impliciete en expliciete afspraken gaan over taakverdelingen, zoals in het huishouden, bij de opvoeding van kinderen en in geldzaken. Ze gaan over wie waarover de baas is. Afspraken gaan ook over intieme aspecten van de relatie: hoeveel aandacht heb je voor elkaar, hoeveel raak je elkaar aan, hoeveel seks heb je, met wie heb je seks, en met wie niet? Afspraken gaan ook over afspraken: hoeveel afspraken hebben wij?

 

 

Schijn en wezen

 

Ik wil kinderen, zegt de een en de ander zegt: dat is prima, maar nu nog even niet. Na een jaar begint de een weer: we zouden toch kinderen nemen? Ja, zegt de ander, als ik genoeg verdien. Na weer een jaar zegt de een: gefeliciteerd met je nieuwe baan, zullen we nu een kind gaan maken? Zegt de ander: hoho, eerst een mooi huis zoeken. Zegt de ander: laat maar, ik heb al een kind gemaakt met nummer drie. Mensen koesteren verwachtingen omtrent de toekomst - over zichzelf, over hun partner, over hun gezamenlijke leven. Dat er kinderen komen, dat de ander niet aan de drugs gaat of een inbreker wordt, dat degene die nu het geld verdient straks in staat zal worden gesteld om zelf te studeren. Relatieproblemen kunnen ontstaan doordat mensen onvoldoende aan elkaar duidelijk maken welke verwachtingenzij koesteren. Maar ook kan een van de twee door veranderingen in het heden het vertrouwen in de gezamenlijke toekomst verliezen. Dat lijkt op 'het schenden van lopende afspraken', maar het is niet hetzelfde. Mensen veranderen ook op gebieden waar je nu eenmaal geen afspraken over kunt maken.

 

Iemand kan op latere leeftijd ontdekken homoseksueel te zijn: iemand kan een spiritueel pad kiezen en alle (ook de gemeenschappelijke) aardse bezittingen willen wegschenken: iemand kan ziek worden. Een subtieler verandering is het inzicht dat je partner niet (helemaal)degene is die je had gedacht dat hij of zij was. Je leert elkaar door de jaren heen steeds beter kennen, de verwachtingen die je koesterde maken plaats voor de naakte werkelijkheid.

 

 

Betrekking

 

Afgezien van de inhoud hebben relatieproblemen een betrekkingenkant. Meestal zien mensen deze kant als de ware kern van de problemen en de inhoudelijke probleemgebieden als de aanleiding. Daarin hebben zij gelijk. Het is alleen jammer dat men ondanks deze analyse steevast inhoud en betrekking door elkaar gooit bij het oplossen van relatieproblemen. 'We communiceren niet meer' zeggen mensen als ze de praktijk binnenkomen. En als ze het zelf niet zeggen, dat zeggen wij het wel: Jullie luisteren niet meer naar elkaar, jullie kunnen niet onderhandelen, een compromis vinden, jullie denken in termen van macht en niet in termen van oplossingen, er is iets mis met jullie betrekking. 'De betrekking, dat is de onderlinge uitwisseling van standpunten, de verdeling van zeggenschap en de manier waarop dingen worden gezegd. De betrekking is dag en nacht aan de gang, zij is de stof waaruit de relatie bestaat. Standpunten komen en gaan, maar de uitwisseling is iets continu's. Mensen kunnen nu eenmaal niet niet communiceren.

 

Als het goed is, is de betrekking iets vloeiends: de een brengt een standpunt in en de ander reageert, waarop de een weer reageert ; soms is de een de baas, dan is de ander weer de baas; er wordt nu een gefluisterd en dan weer geschreeuw: leed en vreugde worden uitgewisseld en het leed of de vreugde van de een voelt de ander als het leed of de vreugde van zichzelf. De een kan de ander ergens van overtuigen, de een kan de ander de leiding laten nemen, lieve dingen worden afgewisseld met laag-bij-de-grondse en gemene. Als de betrekking stagneert, gaan de verhoudingen bevriezen, verkrampen en radicaliseren tegelijk. Beide partners blijven bij hun mening volharden in het meningsverschil. Zij kunnen niet toestaan dat een van hen de leiding neemt in een bepaalde zaak - dat schept naar precedenten. Zwijgen en schreeuwen zijn manieren om maar één boodschap over te brengen: een negatieve. Het kenmerk van een negatieve betrekking is het ontstaan van negatieve communicatiepatronen. Een patroon is iets stras, een vaste manier. Partners in een negatief communicatiepatroon dwingen elkaar tot onveranderlijk gedrag tot op punt dat beiden het gevoel hebben dat ze zo vastzitten dat ze geen kant meer uit kunnen. En ja, dan heb je dus een probleem.

 

Een uitspraak vaak aangehaald in de vakliteratuur: De meeste ruzies in en huwelijk draaien om eeuwige problemen die nooit opgelost zullen raken. Waar het om gaat is niet die problemen, maar het effect waarmee deze problemen niet worden opgelost. Het effect betekent: de manier en mate van emotionele expressie. Daar komt nog iets bij: zoals verschillende onderzoekers hebben vastgesteld is het niet de aanwezigheid van negatief effect die het beste een scheiding voorspelt, maar de afwezigheid van positief effect. Als twee partners nooit een blijk van waardering geven, nooit aanhalen of aanraken, nooit een glimlach of compliment geven, hebben negatieve emoties vrij spel. Steeds herhaalde, negatieve en hevige emoties leiden dan tot verkilling en verstarring van de onderlinge verhouding. 'Daar heb je hem/haar weer, de ruzie kan weer beginnen', denken veel mensen in deze fase van een relatie als hun partner de kamer binnenkomt. Ze voelen walging zodra ze de ander zien. Hun vloeiende relatie, een heen en weer golvende beweging van gedachten en gevoelens, is bevroren tot een ijskap, die het leven verstikt.

 

 

Wat lijkt op een relatieprobleem, maar is het niet?

 

Alle individuele problemen in een mensenleven hebben hun weerslag op de partnerrelatie van die persoon in kwestie. Aan de buitenkant kan het dan lijken alsof het een relatieprobleem betreft. Stel, een man drinkt. Drinkt die man omdat hij niet is opgewassen tegen het leven of omdat die man niet is opgewassen tegen zijn partner? Nog ingewikkelder wordt het als de reactie van een partner op het probleem van de ander een probleem op zich vormt. Even terug naar die drinkende man. Nadat ze eindeloos begrip heeft opgebracht voor het laveloos geslemp van haar man, is voor mevrouw de maat vol. Elke keer dat zij en haar man een gesprek hebben over belangrijke zaken verwijt ze hem dat hij drinkt en maakt ze in alles duidelijk dat ze hem niet serieus neemt. Nu heeft een achterliggend probleem een relatieprobleem veroorzaakt.

 

 

Verschoven problemen

 

Achterliggende problemen zijn niet altijd zo duidelijk als in het vorige voorbeeld. Stel, een man gokt. Al zijn geld gaat daaraan op en ook gaat er nogal wat tijd zitten in zijn casino bezoek. Zijn vrouw denkt: wat is Harry toch weinig thuis. En hij koopt ook nooit meer cadeautjes voor me. Zou er wat zijn? Ze vraagt het aan Harry, maar die zit in wat zo mooi de ontkenningsfase heet: hij bezweert zijn vrouw dat er niets aan de hand is, hij heeft het alleen wat druk. De vrouw voelt zich afgescheept en gaat wat meer op Harry letten: hij komt vaak laat thuis, is onduidelijk over afspraken en liegt. Na een poosje weet de vrouw het zeker: Harry ziet een ander. Ze neemt Harry mee naar relatietherapie. Daar gaat Harry wekenlang mee naartoe om te horen dat hij 'niet communiceert', 'weinig aandacht heeft voor zijn vrouw' en 'weinig investeert in de relatie'. Alles beter , denkt Harry, dan toegeven dat ik een gokprobleem heb. 

 

Andere voorbeelden van zulke 'verschoven problemen' zijn verschoven rouw en verschoven woede. Bij verschoven rouw verwijt iemand zijn of haar partner een verlies, bijvoorbeeld het verlies van een kind. Degene die het verlies in de schoenen geschoven krijgt, laten we zeggen de vrouw, moet zich telkens verantwoorden. In alle discussies over alle onderwerpen moet zij zich verweren tegen het impliciete verwijt van haar partner dat zij verantwoordelijk is voor het verlies van hun kind. Aan de oppervlakte gaat de discussie steeds over iets anders, van de inrichting van het huis tot de haren in het doucheputje. Alle verweer van de vrouw die het slachtoffer is van verschoven rouw is tevergeefs: een nieuw bankstel en een schoon putje leiden niet tot een betere verstandhouding. Verschoven rouw komt ook vaak voor na een abortus: men verwijt elkaar de ander te hebben overgehaald om een abortus te plegen, om zo ruimte te geven aan spijt en wroeging. Het is tenslotte altijd eenvoudiger een ander iets te verwijten dan toe te geven dat je zelf twijfelt. Verschoven woede komt hierop neer, dat iemand op zijn brood krijgt wat een ander zijn of haar partner heeft aangedaan.

 

 

Andere fase

 

Een ander veelvoorkomend verschoven probleem is een relatieprobleem dat ontstaat als een van beide partners een andere levensfase ingaat, of beiden een andere levensfase ingaan. Er komen kinderen; de kinderen gaan allemaal naar school; de kinderen verlaten het huis; je partner verliest zijn of haar baan of neemt een nieuwe; je gaat met pensioen. zulke belangrijke fasen in je leven veranderen je dagindeling sterk en ze kleuren in hoge mate het beeld dat je van jezelf hebt. Logisch dat je op een andere manier met je partner omgaat als je over jezelf denkt 'Ik zit op de top van de wereld' dan als je denkt 'Ík ben waardeloos'. Logisch dat je wat vaker ruzie maakt. 

 

Je kunt zeggen dat het verschil tussen relatieproblemen en problemen in de relatie ten gevolge van andere problemen lood om oud ijzer is. In geval van problemen moet je sowieso aandacht besteden aan de relatie tussen partners. Niet alle problemen zijn relatieproblemen. Het heeft wel degelijk zin om individuele problemen te onderscheiden van relatieproblemen. Er zijn tegenwoordig goed werkende strategieën voor individuele klachten en als je daaraan voorbijgaat, doe je jezelf tekort. De gevolgen van individuele problemen en de manier waarop mensen daarmee omgaan, zetten maar al te vaak een negatieve spiraal in gang, die uiteindelijk relatieproblemen tot gevolg kan hebben. 

 

 

Hoe weet je dat je relatieproblemen hebt?

 

Hoe kun je nou niet weten dat je relatieproblemen hebt? Het lijkt zo duidelijk: een relatie is zoiets essentieels, zoiets dagelijks en normaals, dat je wel blind moet zijn om niet te merken dat je relatie in de problemen is gekomen. Dat is niet zo. Het is heel goed mogelijk dat je dit niet meteen merkt. Net als bij andere problemen, denk aan de man die drinkt, bestaat er bij relatieproblemen zoiets als een ontkenningsfase. Je denkt: we hebben geen relatieproblemen, het komt door geldproblemen dat we zoveel ruzie hebben. Of je denkt: zolang we naar buiten toe goed lijken te functioneren, is er weinig aan de hand. Buitenstaanders zien vaak een gelukkig gezin.

 

Pas later kwam aan het licht dat alcoholisme, psychische problemen en overspel niet een uitzondering waren. Aan de buitenkant was hiervan jarenlang niets te zien. Je kunt relatieproblemen, ten slotte, ook over het hoofd zien juist omdat een relatie zoiets dagelijks is en normaals is. Je zit er te dicht bij, je kunt er geen afstand van nemen. Mensen zijn gewoontedieren. wij zien alleen de grote veranderingen, de sterke bewegingen. Daarvan is het meeste gevaar te duchten. Kleine veranderingen, die we inschatten als weinig gevaarlijk, willen we liever negeren. Verandering betekent maar al te vaak narigheid, en narigheid dat wil de struisvogel niet. We kijken graag zo lang mogelijk de andere kant uit, om vervelende gevoelens en moeilijk gedoe te vermijden - waardoor de kans op narigheid natuurlijk alleen maar groter wordt.

 

 

Signalen

 

Bepaalde signalen kunnen je erop wijzen dat je je niet (alleen) slecht voelt doordat je zelf problemen hebt, maar doordat je een relatieprobleem hebt. Denk hierbij aan:

• Seks: afwezig of minimaal. Je hebt eigenlijk alleen nog maar seks als je wat gedronken hebt; seks duurt bijzonder kort en je brengt er weinig variatie in aan: je masturbeert meer dan vroeger; je gaat vreemd
• Laat naar bed. Je hebt nooit zin om tegelijk naar bed te gaan: dat voelt zo klef. Liever ga je tot laat (nacht) internetten of spelletjes spelen. Aan jouw lijf geen polonaise.
• De kinderen voelen vreemd. Vooral bij oudere kinderen heb je het gevoel dat je langs elkaar heen leeft. Zij gebruiken het huis als hotel dan wel gaarkeuken en jou als lopende portemonnee, Je gaat je van lieverlee zelf voelen als een handelsreiziger in een goedkoop motel.
• Ruzie. Je hebt steeds maar weer ruzie over de onbenulligste dingen. De ruzies escaleren tot verbaal of fysiek geweld dan wel tot het aan stukken slaan van serviesgoed.
• Verveling. 's Avonds zit je maar wat op de computer, gsm of achter de tv. Eigenlijk weet je niet zo goed wat je met zo'n avond met z'n tweeën aan moet. Zin om uit te gaan heb je niet; je zit niet te wachten op een moeizaam vorderen gesprek in een leeg restaurant. Maar wat dan? Jullie hebben ook niks om over te praten.
• Vreemdgaan. Je gaat vreemd, dan wel je partner gaat vreemd. Over vreemdgaan wordt een hoop onzin verteld. Maar als iemand van jullie beiden vreemdgaat en dit geheim houdt, is er iets aan de hand waar je het best eens over mag hebben.
• Niet praten. Jullie praten wel, maar over onbenullige zaken. Zodra het echt ergens over gaat, wil de discussie niet vlotten of krijg je ruzie.
• De kinderen doen raar. Ze stelen, liegen of worden gepest. Ze zijn vaak ziek. Ze lopen van huis weg. Ze blijven maar zeuren.
• Lege huls. Met z'n tweeën houd je iets aan de praat dat geen inhoud heeft, geen richting, doel of betekenis. Je gezin, je relatie is verworden tot een instituut, een schakel in een ketting vrienden, een opvoedfabriek.

Schrik niet als je een van deze signalen herkent. Iedereen heeft zo wel zijn periodes waarin interesse minder wordt of dingen niet helemaal lekker lopen. Maar als je slechte gevoel over een bepaald aspect van je relatie steeds terugkomt, of als je meerdere van de genoemde problemen tegelijk ervaart, dan wordt het tijd om iets te veranderen aan de manier waarop je met elkaar bent.

 

 

Emotionele klimaat

 

In het veld van de relatiekunde noemen we het emotionele klimaat tussen partners als de belangrijkste graadmeter voor het voortbestaan van relatieproblemen. Als het klimaat vriendelijk, genereus en respectvol is en de partners elkaar kunnen corrigeren door middel van positief commentaar, is er weinig aan de hand. Maar als de partners vijandig en jaloers met elkaar omgaan, als zij duidelijk maken elkaar te verafschuwen als persoon en voortdurend kritiek op elkaar leveren, is de kans groot dat zich ergens een enorm probleem verschuilt.

 

Bedenk bovendien dat relatieproblemen niet alleen voorkomen bij mensen die openlijk oorlog met elkaar voeren. Ook een kalm-afstandelijke houding ten opzichte van elkaar kan wijzen op ernstig verstoorde verhoudingen. Als je elkaar behandelt als zakenpartners die uit beleefdheid, maar vooral om grote gemeenschappelijke belangen niet te verstoren, geen onvertogen woord of gebaar laten vallen, dan kun je vermoeden dat er een levensgroot conflict schuilgaat onder de rimpelloze oppervlakte.

 

Behalve het emotionele klimaat worden nog enkele veelvoorkomende factoren genoemd die kunnen wijzen op het bestaan van relatieproblemen. Denk hierbij aan:

• Partners staan onder druk vanwege externe stressfactoren (zoals problemen op het werk of familieomstandigheden, maar ook bijvoorbeeld wonen in een te klein huis);
• Men kan problemen niet oplossen door een gebrek aan probleemoplossende vaardigheden (je praat niet over een probleem, je kiest niet voor een strategie, je komt niet in actie);
• Een van beide partners of allebei zij agressief (verbaal of lichamelijk);
• Je brengt onvoldoende tijd met elkaar door;
• Er is een meningsverschil over de financiën;
• Mensen zijn niet tevreden over de seks (te veel, te weinig, niet op de juiste manier);
• Jullie hebben meningsverschillen over de opvoeding van de kinderen.

Nogmaals, denk niet dat elk verschil van mening over de tafelmanieren van je kind een reden tot echtscheiding vormt. Meestal gaat het om een combinatie van de genoemde factoren die je kan wijzen op serieuze relatieproblemen.

 

 

 

* Heeft u vragen over 'Omgaan met relatieproblemen'? Neem vrijblijvend contact op met onze praktijk.